Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Motwicy
A/651 z dnia 22.11.1972 | |||||||||||||||||||||
Elewacja kościoła | |||||||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||||||||
Wezwanie |
Narodzenie Najświętszej Maryi Panny | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Sosnówka | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu bialskiego | |||||||||||||||||||||
51°43′08″N 23°19′46″E/51,718889 23,329444 |
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – rzymskokatolicki kościół w Motwicy, wzniesiony jako cerkiew unicka, następnie prawosławna.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza cerkiew w Motwicy
[edytuj | edytuj kod]Prawdopodobnie pierwsza świątynia unicka w Motwicy została w 1669 ufundowana przez Sapiehów, którzy byli w tym czasie właścicielami miejscowości. Cerkiew ta położona była naprzeciwko obecnie istniejącego kościoła i istniała jeszcze na początku XIX w. Świątynia posiadała zachowaną do dzisiaj późnobarokową dzwonnicę dostawioną w II poł. XVIII w.[1].
Nowa cerkiew. Kościół
[edytuj | edytuj kod]Nową cerkiew unicką ufundował w Motwicy kolejny właściciel wsi, Józef Mierzejewski, w latach 1796-1798. Wskutek likwidacji unickiej chełmskiej w 1875 została ona przemianowana na cerkiew prawosławną. Budynek był dwukrotnie remontowany, w 1888 i 1903, po pożarze[1]. W 1918 obiekt został przejęty przez Kościół rzymskokatolicki i powtórnie poświęcony przez kapelana wojsk niemieckich. Parafię łacińską w Motwicy erygował w roku następnym biskup siedlecki Henryk Przeździecki[2]. W 1935 i 1952 budynek był przebudowywany[1].
W sąsiedztwie świątyni znajdował się pierwotnie cmentarz katolicki obojga obrządków[3]. Obok budynku przetrwały ponadto dwa nagrobki proboszczów miejscowej parafii – prawosławnego i rzymskokatolickiego.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół
[edytuj | edytuj kod]Dawna cerkiew w Motwicy jest budowlą ceglaną, tynkowaną i częściowo boniowaną, zwróconą prezbiterium na południe. Posiada jedną prostokątną nawę, prezbiterium natomiast jest krótkie i półkoliście zamknięte, przylegają do niego zakrystia oraz skarbiec z położoną nad nim lożą kolatorską. Przedsionek świątyni wbudowany jest w masyw fasady. Od północy w kościele znajduje się chór muzyczny, z którym łączą się boczne empory[1]. Elewacje budynku położone są na niskim cokole, a fasady boczne podzielone na dwie kondygnacje gzymsem opaskowym. Elewacja frontowa jest natomiast trójdzielna. Jej środkowa część została ukształtowana w formę łuku triumfalnego z bocznymi ryzalitami, wieńczy ją trójkątny szczyt. Na osi budynku znajduje się głęboka arkadowa wnęka o profilowanej archiwolcie z parą półkolumn toskańskich i identyczną parą pilastrów. Okna w kościele zamknięte są łukami segmentowymi, znajdują się w górnej kondygnacji ścian budynku. Prezbiterium kryte jest konchą z lunetami, zaś w nawie znajduje się strop z fasetą. Nad nawą i szczytem elewacji znajdują się dachy dwuspadowe[1].
Dzwonnica
[edytuj | edytuj kod]Dzwonnica kościelna jest budowlą murowaną z cegły, otynkowaną, z zaokrąglonymi ściankami bocznymi i trzema arkadami. Elewacje obiektu rozczłonkowane są lizenami i zwieńczone profilowanym gzymsem. Całość wieńczy czterospadowy daszek[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f red. K. Kolendo-Korczakowa, A. Oleńska, M. Zgliński, Katalog zabytków sztuki w Polsce. Województwo lubelskie powiat Biała Podlaska. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2006.
- ↑ Duszpasterze. [dostęp 2015-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-10)].
- ↑ J. Maraśkiewicz, Zabytkowe cmentarze i mogiły w Polsce. Województwo bialskopodlaskie, Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu, Warszawa 1995, ISBN 83-85548-40-8, s. 60.